Co nowego w przepisach cz.2 Wynagrodzenie w 2 transzach dla kierowcy? Szansa czy niepotrzebna komplikacja?
Od 19 sierpnia 2023 roku obowiązuje nowa ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym. Jednym z proponowanych rozwiązań jest możliwość wprowadzenia przez pracodawcę dla niektórych kierowców wypłaty podzielonej na 2 transze. Poniższa publikacja ma na celu przedstawienie nowych zasad wypłaty wynagrodzenia i zawiera próbę oceny nowych rozwiązań.
Jak było dotychczas?
W pierwszej kolejności należy wskazać na obowiązujące przepisy ogólne z Kodeksu pracy, które dotychczas znajdowały zastosowanie do kierowców – bez żadnych wyjątków.
Zgodnie z art. art. 85 kodeksu pracy wynagrodzenie należy wypłacać co najmniej raz w miesiącu, w stałym i z góry ustalonym terminie. Wynagrodzenie płatne miesięcznie należy wypłacać za miesiąc z dołu, nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.
W praktyce większość firm transportowych – rozliczało wynagrodzenie 10tego dnia następnego miesiąca. Jednakże niekiedy, w przypadku, kiedy kierowca wyjeżdżał na dłuższe trasy, a firma nie dysponowała możliwością zdalnego odczytu plików z tachografu – rozliczenie wszystkich składników – uzależnionych od danych cyfrowych np. godzin nadliczbowych, nocnych czy płacy zagranicznej – było znacząco utrudnione, a nawet niemożliwe.
Jak zmieniła się sytuacja od 19 sierpnia 2023 roku?
W pewnym zakresie – uwzględniając te trudności – w nowej ustawie miało znaleźć się rozwiązanie, które ułatwi Pracodawcom terminowe rozliczanie wynagrodzenia. Nowelizacja dodała do ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców art. 26i, w brzmieniu:
W drodze odstępstwa od art. 85 terminy wypłaty wynagrodzenia za pracę § 1 i 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, wynagrodzenie za pracę kierowcy wykonującego międzynarodowe przewozy drogowe, uznanego za pracownika delegowanego do celów dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (Dz. Urz. WE L 18 z 21.01.1997, str. 1 – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 5, t. 2, str. 431, Dz. Urz. UE L 252 z 19.09.2012, str. 59 oraz Dz. Urz. UE L 173 z 09.07.2018, str. 16), w rozumieniu krajowych przepisów państwa, na terytorium którego kierowca jest delegowany, może być płatne w dwóch ratach, w stałym i ustalonym z góry terminie:
1) pierwsza rata, z dołu, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego:
a) w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest niższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę ogłoszonego albo ustalonego na postawie art. 2 negocjacje w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę ust. 4 albo ust. 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207),
b) w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości przeciętnego wynagrodzenia;
2) druga rata, z dołu, niezwłocznie po ustaleniu pełnej wysokości wynagrodzenia, nie później jednak niż do 21 dnia następnego miesiąca kalendarzowego.
W pierwszej kolejności należy zatem podkreślić, że wspomniany przepis nie dotyczy wszystkich kierowców. Przepis wskazuje wprost, iż jest tutaj mowa o kierowcach wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe, uznanych za pracowników delegowanych do celów dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług. Dotyczy to więc wyłącznie przewozów kabotażowych i typu cross-trade. Tylko tacy kierowcy bowiem, w rozumieniu w/w przepisów traktowani są jako delegowani. Natomiast kierowcy wykonujący transport krajowy, a także bilateralny – nie mogą zostać objęci wskazanymi regulacjami. Prawdopodobnie przyjęto bowiem, iż skoro kierowcy wykonują transport krajowy lub dwustronny to pracodawca ma więcej możliwości, aby odczytać kartę kierowcy i rozliczyć wynagrodzenie zgodnie z terminem wskazanym w Kodeksie pracy. W mojej ocenie takie różnicowanie nie jest uzasadnione – doświadczenie wskazuje, iż także w takich przewozach, kierowca niekoniecznie wraca do bazy firmy częściej i często również występują trudności w odczycie danych cyfrowych. Bywa również, iż kierowcy wykonują w trakcie miesiąca zarówno przewozy krajowe, bilateralne i typu cross-trade, lub w danym miesiącu tylko bilateralne, a w kolejnym wyłącznie typu cross-trade, a komentowany przepis nie przewiduje co robić w takiej sytuacji. Absurdalnym bowiem byłoby przyjęcie, iż w jednym miesiącu – kiedy wykonuje przewozy typu cross-trade i kabotaże to możemy wypłacać wynagrodzenie w 2 transzach, a w kolejnym miesiącu, kiedy akurat zrobi tylko bilateralne – to musimy zmienić te zasady.
Wątpliwości budzi również fakt, iż niejako z góry należy ocenić czy oszacować, czy kierowca osiągnie przeciętne wynagrodzenie czy nie. Skoro bowiem, do 10-tego dnia należy kierowcy wypłacić co najmniej przeciętne prognozowane wynagrodzenie miesięczne, czyli obecnie 6 935 zł, to pracodawca musi mieć wiedzę, że jego kierowca wypracował taką kwotę. Pytanie jak to zrobić bez informacji ile godzin nadliczbowych, nocnych czy płacy zagranicznej w poszczególnych krajach UE wypracował kierowca, co jak wiemy dokonywane jest na podstawie danych z pliku ddd. Ponadto aby prawidłowo naliczyć wynagrodzenie powinniśmy mieć wiedzę o „wirtualnych dietach” . W praktyce zatem widzę liczne problemy z prawidłowym naliczeniem wynagrodzenia w 2 transzach na zasadach, które ustawodawca przewidział w nowym, komentowanym przepisie. Oczywiście każda firma i każda sytuacja jest inna, dlatego też zachęcamy aby „ślepo” nie korzystać z tych przepisów, a realnie zastanowić się, czy nie ma innych rozwiązań, aby prawidłowo naliczyć wynagrodzenie w terminie.
Samą propozycję rozliczania wypłaty w 2 transzach ocenić należy pozytywnie, bo faktycznie tak jest, że spora część przewoźników ma problem z odczytami danych cyfrowych, które obejmowałyby cały miesiąc kalendarzowy, a dokonane byłyby przed 10dniem miesiąca następnego. Często zdarza się, że kierowca owszem odczyta kartę ok 28/29 dnia miesiąca, jednak już 31 wyjeżdża znów i choćby dla celów wykonania prawidłowej ewidencji czasu pracy – nie mamy kompletu danych. Zapewne dużo lepszym pomysłem byłoby, gdyby Ustawodawca przewidział, iż do 10tego dnia miesiąca należy wypłacić – dla wszystkich kierowców wynagrodzenie z umowy, stałe lub po prostu minimalną krajową. Natomiast pozostałą część – tą uzależnioną od plików cyfrowych – w terminie do 21 dnia miesiąca.
Zachęcamy również do zapoznania się z Naszą publikacją dot. nowych stawek odliczeń ZUS/PIT :
http://dp-translex.pl/aktualnosci/rozliczamy-sierpien-po-nowemu-czyli-co-nowego-w-przepisach-cz-1/
Już wkrótce kolejna publikacja – tym razem dotycząca możliwości wypłaty za sanitariaty!
