Nie jest tajemnicą, że w przypadku transportu międzynarodowego – prócz wynagrodzenia za pracę – to diety stanowią znaczną część środków pieniężnych przekazywanych kierowcy.
Dotychczas – prawdziwą zmorą dla komorników była egzekucja jakichkolwiek należności od dłużników będących jednocześnie kierowcami. Wielu z nich bowiem posiada wynagrodzenia minimalne, lub też nie wiele wyższe niż minimalne. Komornicy otrzymywali zatem informacje zwrotne od Pracodawców, że albo jest to kwota wolna od potrąceń, a w przypadku alimentów – potrącane kwoty mogą być nie wielkie. Diety natomiast nie podlegały zajęciu, stąd był to idealny sposób na unikanie płatności swoich zobowiązań. W poniższym artykule postaramy się znaleźć odpowiedź na pytanie co zmienił w tym zakresie rok 2019 i jak dokonywać potrąceń
Zgodnie z ustawą o czasie pracy kierowców – każde zadanie służbowe polegające na wykonywaniu, na polecenie pracodawcy przewozu drogowego lub wyjazdu poza miejscowość, w której znajduje się siedziba pracodawcy – stanowi podróż służbową kierowcy. W związku z taką podróżą służbową, kierowcy zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługują należności z tytułu podróży służbowej – w tym diety.
Co się zmieniło?
11 stycznia 2019 roku wprowadzono zmiany w zakresie egzekucji zobowiązań alimentacyjnych. Dodano bowiem ust. 1a do par.1 art. 831 kodeksu postępowania cywilnego – zgodnie z którym – egzekucji nie podlega jedynie 50 proc. diet.
- 1. Nie podlegają egzekucji:
1a) 50% kwot diet przysługujących z tytułu podróży służbowych – jeżeli egzekucja ma na celu zaspokojenie roszczeń z tytułu alimentów, w tym należności budżetu państwa z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów;
Podobne uregulowanie dotyczy egzekucji administracyjnej:
- 1. Nie podlegają egzekucji administracyjnej:
10a) 50% kwot diet otrzymanych na pokrycie wydatków służbowych, w tym kosztów podróży i wyjazdów – jeżeli egzekucja ma na celu zaspokojenie roszczeń z tytułu alimentów, w tym należności budżetu państwa z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów;
To, że nowe zmiany miały dotknąć głównie branżę transportową – wynika bezpośrednio z uzasadnienia do projektu:
„Część dłużników alimentacyjnych, których zatrudnienie wiąże się z odbywaniem podróży służbowych – np. kierowcy zawodowi w ruchu międzynarodowym, otrzymuje wynagrodzenie opodatkowane i oskładkowane na poziomie minimalnego lub niewiele wyższego wynagrodzenia za pracę. Jednocześnie dodatkowo otrzymują oni sumy wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych. Ich wysokości często wielokrotnie przewyższa kwotę wynagrodzenia. Czasami celem takich działań jest “ukrycie” części wynagrodzenia dłużnika w kwotach wolnych od egzekucji sum na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych. Aby zwiększyć możliwość prowadzenia skutecznej egzekucji proponuje się wprowadzenie stosownych zmian. W ich wyniku, wolne od egzekucji alimentów będzie jedynie 50% kwot diet przysługujących z tytułu podróży służbowych. Przepis będzie miał zastosowanie do wszystkich niewyegzekwowanych należności alimentacyjnych, które mogłyby być wyegzekwowane z przysługujących dłużnikowi diet wypłaconych po dniu wejścia w życie ustawy. Z uwagi na fakt, że przepis ma zastosowanie do przychodów uzyskiwanych po dniu wejścia w życie ustawy, wprowadzenie przepisów przejściowych nie jest konieczne.”
Od kiedy stosujemy nowe przepisy?
Wskazane nowe zasady dokonywania potrąceń stosujemy – do wszystkich niewyegzekwowanych należności alimentacyjnych, które mogłyby być wyegzekwowane z przysługujących dłużnikowi diet wypłaconych po 10 stycznia 2019 r oraz do przychodów uzyskiwanych po 10 stycznia 2019 r.
Co jeśli pracodawca nie zastosuje się do nowych przepisów?
Nowelizacja zwiększa kary za nieprzekazywanie komornikowi zajętej części wynagrodzenia. Dotychczas , na podstawie art. 886 par. 1 k.p.c. komornik mógł zastosować wobec pracodawcy grzywnę w wysokości 2 tys. zł, obecnie może ona wynieść nawet 5 tys. zł. Grzywna jest powtarzana, jeżeli pracodawca nadal uchyla się od wykonania tych czynności w dodatkowo wyznaczonym terminie.
Jednakże na tym sankcje się nie kończą, gdyż zgodnie z treścią art. 886 par. 3 k.p.c. Pracodawca, który nie zastosował się do wezwania lub w inny sposób naruszył obowiązki wynikające z zajęcia albo dokonał wypłaty zajętej części wynagrodzenia dłużnikowi, odpowiada za wyrządzoną przez to wierzycielowi szkodę. W konsekwencji Pracodawca, który nie przekaże zajętej części komornikowi, może zostać zobowiązany do ponownej wypłaty tej części – tym razem oosbom uprawnionym do alimentów. Finalnie oznacza to, że Pracodawca może dwukrotnie zapłacić 50% diet – raz, wbrew zajęciu pracownikowi, a drugi raz- osobom uprawnionym do uzyskania alimentów.
Co z ryczałtem za nocleg?
Prócz diet, niektórzy pracodawcy decydują się na wypłatę ryczałtu za nocleg, najczęściej w wysokości 25% limitu noclegowego w poszczególnych krajach. Oznacza to, że kierowca otrzymuje przykładowo za nocleg w Niemczech dodatkowe 37,5 Euro, we Francji 45 Euro, a Austrii 32,5 Euro. Są to również kwoty nieopodatkowane i nieoskładkowane.
Należy pamiętać, że znowelizowane przepisy odnoszą się wyłącznie do diet, co oznacza, że ryczałt za nocleg dalej nie podlega zajęciu!
Co ze „starymi” zajęciami”?
Co do zasady – wskazanie zajętych należności winno znaleźć się w zajęciu komorniczym, czyli komornik winien wskazać z jakich należności chce się zaspokoić – uwzględniając wszelkie elementy wynagrodzenia oraz diety. Można zatem mieć wątpliwości, czy na podstawie starych zajęć, w których komornik wcześniej dokonał zajęcia tylko wynagrodzenia można dokonywać dodatkowo zajęcia również diet.
Według mojej oceny, należy „stare” zajęcia, wydane przed nowelizacją potraktować rozszerzająco. Nowe przepisy bowiem stanowią wprost, iż wolna od potrąceń jest kwota tylko 50% diet. Z uwagi na powyższe bezpieczniejszym rozwiązaniem, aby nie narazić się na odpowiedzialność odszkodowawczą względem wierzycieli – jest dokonanie potrącenia zgodnie z art. 831 par.1 ust 1a.
Podsumowując wszystkie firmy wykonujące transport drogowy, począwszy od 11 stycznia 2019 r. zostały zobligowane, aby dokonywać potrąceń alimentacyjnych również względem 50% diet.
Należy zatem bezwzględnie zweryfikować wszelkie posiadane zajęcia dotyczące alimentów oraz dostosować się do nowych przepisów, poprzez w przypadku wypłaty diet – przekazywanie 50% na rachunek komornika.
Gdyby potrzebowali Państwo pomocy w zakresie dokonywanych potrąceń – zachęcamy do kontaktu! Jesteśmy do Państwa dyspozycji pod numerem telefonu +48 732 880 272.
